Sve učestaliji sajber napadi na energetsku infrastrukturu – WindEurope odgovara izazovu

Fizički i sajber napadi na ključnu energetsku infrastrukturu širom Evrope postaju sve učestaliji, pa je tako od 2022. godine, u Baltičkom moru zabilježeno najmanje šest sumnjivih sabotaža na podmorskim električnim i internet kablovima, dok je 11 takvih kablova onesposobljeno tokom 2023. godine, saopštilo je udruženje WindEurope.

Ovi podmorski električni kablovi dovode električnu energiju sa mora na kopno i imaju ključnu ulogu u povezuju energetskih tržišta, dok njihova bezbjednost direktno utiče na stabilnost i otpornost evropskog elektroenergetskog sistema.

Upravo zbog toga udruženje WindEurope aktivno jača saradnju sa institucijama odbrane kako bi se zajedno suočili sa sve ozbiljnijim bezbjednosnim izazovima. Na godišnjem skupu WindEurope 2025, održanom u Kopenhagenu, zabilježeno je najveće prisustvo predstavnika sektora odbrane do sada – uključujući NATO, Evropsku odbrambenu agenciju (EDA) i različite nacionalne vojne organizacije.

Jedan od ključnih inicijativa je projekat Symbiosis, koji ima za cilj da uskladi offshore vjetroparkove sa odbrambenim aktivnostima država.

Vjetroturbine kao osmatračnice

Ugradnjom senzora i radarskih sistema u vjetroparkove, moguće je poboljšati nadzor pomorskih teritorija i pomoći obalskoj straži i oružanim snagama u otkrivanju i prevenciji sajber napada i drugih prijetnji.

Povećanje bezbjednosnih mjera podrazumijeva dodatne troškove, ali oni predstavljaju tek mali dio ukupnih ulaganja u offshore vjetroparkove. WindEurope zbog toga teži uravnoteženom pristupu – kako navode u saopštenju, važno je da rasprava o tome ko snosi dodatne troškove bude vođena na osnovu činjenica i u duhu saradnje.

Pročitajte još:

• Sud zaustavio izgradnju vjetroelektrane ”Poklečani”
• Vjetroenergija stagnira, javnost sve više vjeruje u nuklearnu energiju širom Sjedinjenih Američkih Država
• Kako su poskupljenja fosilnih goriva ubrzala razvoj vjetra u Njemačkoj, Poljskoj i Baltiku

Ključne preporuke za jačanje bezbjednosti

Za jačanje bezbjednosti vjetroenergetske infrastrukture ključno je da se bezbjednosna rješenja integrišu već u najranijim fazama razvoja projekata, kako bi se rizici sveli na minimum od samog početka.

Takođe, potrebno je uspostaviti otvorenu i redovnu komunikaciju između industrije vjetroenergije i sektora bezbjednosti, uz aktivnu podršku donosioca odluka, što omogućava bržu razmjenu informacija i bolju koordinaciju.

Od suštinskog je značaja i postojanje centralizovanog sistema za hitne slučajeve, svojevrsnog „911” mehanizma, koji bi omogućio brzu reakciju u slučaju incidenata u offshore vjetroparkovima.

Pored toga, redovno organizovanje obuka i simulacionih vježbi predstavlja važan korak u podizanju spremnosti svih aktera da efikasno odgovore na potencijalne pretnje i vanredne situacije.

Novi standardi i evropska tehnologija

Vjetroturbine su sofisticirani sistemi opremljeni elektronikom i senzorima koji prikupljaju velike količine podataka zbog čega su ranjivi na sajber napade.

Nova EU direktiva o mrežnim i informacionim sistemima (NIS2) proširuje obaveze sajber bezbjednosti na 18 sektora, uključujući i energetiku. Operateri vjetroelektrana moraće da ispune stroge zahtjeve u upravljanju rizicima i prijavljivanju incidenata.

U pripremi su i posebna pravila za elektroenergetski sektor, kodeks sajber bezbjednosti, kao i nacionalne strategije za zaštitu obnovljivih izvora energije.

„Zaštita od sajber prijetnji mora postati obavezan kriterijum u javnim nabavkama i aukcijama vjetroenergije. Samo tako se može osigurati dugoročna otpornost evropskog energetskog sistema”, navode iz udruženja.

Energetski portal

Članak Sve učestaliji sajber napadi na energetsku infrastrukturu – WindEurope odgovara izazovu se pojavljuje prvo na Energetski Portal.