Koja su nova pravila i procedure za ulazak u EU?
Prikupljanje podataka će se postepeno uvoditi na graničnim prelazima The post Koja su nova pravila i procedure za ulazak u EU? appeared first on Capital.ba - Informacija je capital.
BEOGRAD – Od 12. oktobra 2025. počinje da važi novi sistem evidentiranja ulazaka i izlazaka (EES) iz Evropske unije, što znači da će oni koji nisu državljani neke od zemalja EU, morati da ispoštuju određena pravila i procedure prije nego što odu na kratak put u neku od zemalja članica Unije.
Evropske zemlje koje koriste EES uvodiće sistem postepeno na svojim spoljnim granicama. To znači da će se prikupljanje podataka postepeno uvoditi na graničnim prelazima, uz punu primjenu do 10. aprila 2026, navodi se na sajtu europa.rs.
Sistem ulaska i izlaska (EES) je automatizovani IT sistem za registraciju državljana zemalja koje nijesu članice EU, a koji putuju u neku zemlju na kraći period, svaki put kada pređu spoljne granice bilo koje od sljedećih evropskih zemalja koje koriste EES sistem – Austrija, Belgija, Bugarska, Hrvatska, Češka, Danska, Estonija, Finska, Francuska, Njemačka, Grčka, Mađarska, Island, Italija, Letonija, Lihtenštajn, Litvanija, Luksemburg, Malta, Holandija, Norveška, Poljska, Portugalija, Rumunija, Slovačka, Slovenija, Španija, Švedska, Švajcarska.
Za potrebe EES, „državljanin koji nije iz EU“ podrazumijeva – putnika koji nema državljanstvo nijedne zemlje Evropske unije ili državljanstvo Islanda, Lihtenštajna, Norveške ili Švajcarske.
„Kratak boravak“ znači do 90 dana u bilo kojem periodu od 180 dana. Ovaj period se računa kao jedinstven za sve evropske zemlje koje koriste EES.
Ulasci i izlasci, kao i odbijanja ulaska, biće elektronski zabilježeni u sistemu EES.
Koje su prednosti?
Kako se navodi, EES će postepeno zamijeniti pečate u pasošu digitalnim sistemom koji bilježi kada putnici ulaze i izlaze, ubrzavajući provjere na granici i pomažući osoblju da radi efikasnije.
Prednost ovog sistema je, prema navodima portala Evropa u Srbiji, lakše i brže putovanje preko granica jer bi uz EES putnici trebalo da provode manje vremena na granici zahvaljujući bržim provjerama, opcijama samousluge i mogućnosti da svoje podatke dostave unaprijed.
Jedna od prednosti je i sprječavanje neregularnih migracija. EES će pomagati u praćenju ulazaka i izlazaka iz šengenskog prostora, koristeći otiske prstiju i snimke lica kako bi se spriječilo prekoračenje dozvoljenog boravka, korišćenje lažnih identiteta ili zloupotreba bezviznog režima.
EES će graničnim službenicima i organima za sprovođenje zakona obezbijediti pristup važnim informacijama o putnicima, pomažući im da prepoznaju bezbjednosne rizike i podrže borbu protiv teških krivičnih djela i terorizma.
Šta sve treba da bi se prešla granica?
Ako prvi put dolazite na granični prelaz od početka primjene EES-a, moraćete da dostavite svoje lične podatke. Službenici pasoške kontrole skeniraće vaše otiske prstiju ili napraviti fotografiju vašeg lica. Ove informacije biće zabilježene u digitalnom dosijeu.
Ovaj proces može biti brži ako neke podatke unaprijed registrujete, korišćenjem:
– posebne opreme („samouslužni sistem”), ako je dostupna na vašem graničnom prelazu; i/ili
– mobilne aplikacije – ako je obezbijedi zemlja dolaska ili odlaska.
Ako ste granice evropskih zemalja koje koriste EES prešli više od jednog puta od početka njegove primjene, vaši otisci prstiju ili fotografija lica već će biti zabilježeni u sistemu.
Službenici pasoške kontrole samo će verifikovati vaše otiske i fotografiju, što će trajati manje vremena. U rijetkim slučajevima može biti potrebno da se vaši podaci ponovo prikupe i zabilježe.
Ako imate biometrijski pasoš, moći ćete brže da uđete koristeći samouslužni sistem (ako je dostupan na tom graničnom prelazu).
Na koga se ne odnosi?
– Državljane evropskih zemalja koje koriste EES, kao i Kipra i Irske.
– Državljane koji nijesu državljani EU, a imaju boravišnu dozvolu i u neposrednoj su vezi sa državljaninom EU.
– Državljane koji nijesu iz EU, a imaju boravišnu kartu ili boravišnu dozvolu i u neposrednom su srodstvu sa državljanima koji nijesu državljani EU, a mogu putovati širom Evrope kao građani EU.
– Državljane koji nijesu iz EU, a putuju u Evropu kao dio transfera unutar preduzeća ili u svrhu istraživanja, studija, obuke, dobrovoljnih usluga, programa razmjene učenika ili obrazovnih projekata.
– Nosioce boravišnih dozvola i viza za dugoročni boravak.
– Državljane Andore, Monaka i San Marina i vlasnike pasoša koje je izdala država Vatikan ili Sveta stolica.
– Ljude koji su izuzeti od graničnih provjera ili kojima su dodijeljene određene privilegije (šefovi država, prekogranični radnici, itd.).
– Ljude koji imaju važeću dozvolu za lokalni pogranični saobraćaj.
– Članove posade putničkih i teretnih vozova na međunarodnim povezanim putovanjima.
– Ljude koji posjeduju važeći dokument za olakšani željeznički tranzit ili važeći dokument za olakšani tranzit, pod uslovom da putuju vozom i ne iskrcavaju se na teritoriji države članice EU.
Više informacija o ovom sistemu možete pronaći na portalu europa.rs ili na sajtu europa.eu.
EES je dio paketa EU o pametnim granicama, koji uključuje i sistem za informacije i odobravanje putovanja (ETIAS). Očekuje se da taj sistem postane operativan u posljednjem kvartalu 2026. godine, a naknada za odobrenje putovanja državljana trećih zemalja u EU nedavno je povećana sa sedam na 20 eura.Danas
The post Koja su nova pravila i procedure za ulazak u EU? appeared first on Capital.ba - Informacija je capital.
Koja je vaša reakcija?
