Slovenija uvodi strože uslove za aditive koji smanjuju emisiju amonijaka od 2026. godine

Vlada Republike Slovenije je u maju 2025. godine usvojila izmjene Uredbe o direktnim plaćanjima iz Strateškog plana Zajedničke poljoprivredne politike od 2023. do 2027. godine, kojima se preciziraju pravila za korištenje aditiva u okviru šeme za smanjenje emisije amonijaka (tzv. INHIBIT šema). Izmjene će početi da važe od 2026. godine.

Promjene su uvedene na osnovu iskustava iz 2024. i 2025. godine, kada su otkrivena odstupanja u označavanju dozvoljenih aditiva. Iako su proizvodi ispunjavali tehničke zahtjeve i imali EU deklaraciju o usaglašenosti, često upravo ta CE oznaka i funkcionalna kategorija nisu bile pravilno navedene na etiketi.

Od 2026. godine, u INHIBIT šemi biće prihvatljivi samo oni inhibitori ili mješavine đubriva sa inhibitorom koji:

• pripadaju relevantnoj funkcionalnoj kategoriji EU đubriva,

• imaju CE oznaku u skladu sa Uredbom (EU) 2019/1009,

• na etiketi jasno i ispravno navode sve propisane podatke.

Tipične problematične situacije uključuju slučajeve kada proizvođač na etiketi navede samo komercijalni naziv aditiva, bez preciznog označavanja da je riječ o inhibitoru ureaze ili nitrifikacije u odgovarajućoj funkcionalnoj kategoriji EU đubriva; kada se na gazdinstvu pravi mješavina mineralnog đubriva i odvojeno kupljenog aditiva, bez fabričke deklaracije i CE oznake za gotov proizvod; kao i kada se uvoze proizvodi iz trećih zemalja sa neprevedenom ili nepotpunom etiketom, zbog čega nedostaju obavezne informacije propisane evropskim regulativama.

Pročitajte još:

• Zagorje na Savi dobija novu solarnu elektranu na mestu zatvorene deponije
• Slovenija raspisala javni konkurs za preradu i plasman poljoprivrednih proizvoda
• Slovenija pred usvajanjem zakona o većoj zaštiti životinja

Prema Uredbi, u praksi INHIBIT mogu se koristiti:

• mješavine azotnog mineralnog đubriva i inhibitora nitrifikacije, denitrifikacije ili ureaze,

• samostalni inhibitori ovih procesa.

Etikete ovih proizvoda moraće da sadrže opis funkcionalne kategorije za oba sastojka u slučaju mješavine, odnosno za sam inhibitor ako se koristi samostalno. Ako proizvod nema pravilno označenu etiketu, neće se smatrati podobnim za šemu, čak i ako ispunjava druge tehničke uslove.

Ispravno označavanje uvedeno je radi veće pravne sigurnosti za poljoprivrednike i kako bi se obezbijedila potpuna usklađenost sa evropskom regulativom, uz smanjenje administrativnih opterećenja.

Agencija za poljoprivredna tržišta i ruralni razvoj savjetuje dobavljačima da na vrijeme provjere i usklade označavanje svojih proizvoda, a poljoprivrednim gazdinstvima da od 2026. koriste isključivo aditive sa propisno obilježenim etiketama.