Metan iz napuštenih rudnika i dalje je klimatski izazov za Evropu
Evropa preduzima brojne korake ka smanjenju emisija gasova sa efektom staklene bašte, ali neki od njih ne znače da je problem zaista riješen. Sve više rudnika uglja se zatvara, ali metan iz napuštenih rudnika i dalje se tiho emituje u atmosferu. Ovaj gas sa efektom staklene bašte u kratkom roku je preko 80 puta snažniji […] Članak Metan iz napuštenih rudnika i dalje je klimatski izazov za Evropu se pojavljuje prvo na Energetski Portal.
Evropa preduzima brojne korake ka smanjenju emisija gasova sa efektom staklene bašte, ali neki od njih ne znače da je problem zaista riješen. Sve više rudnika uglja se zatvara, ali metan iz napuštenih rudnika i dalje se tiho emituje u atmosferu.
Ovaj gas sa efektom staklene bašte u kratkom roku je preko 80 puta snažniji od ugljen-dioksida, a emisije metana iz ovih rudnika mogu da traju i decenijama nakon zatvaranja.
AMM – Abandoned Mine Methane – emisije metana iz napuštenih rudnika, nisu uvijek iste. Kako je objašnjeno na sajtu EMBER-a, one se ponašaju kao „disanje” rudnika. Promjene u atmosferskom pritisku uzrokuju da rudnik „udiše” vazduh i „izdiše” metan. Kada je pritisak veći, vazduh se potiskuje u rudnik, a kada padne, oslobađa se nakupljeni gas.
U Evropi postoji hiljade zatvorenih rudnika uglja, a samo u 2021. godini Evropska unija je procijenila da iz zatvorenih i napuštenih rudnika dolazi 235.000 tona metana. Najveći procenat dolazi iz Rumunije – čak 83 odsto. Izazov ostaje u tome što ne postoje direktna mjerenja, pa su ovo samo okvirni podaci.
Istraživanje Global Energy Monitor-a pokazuje koliko su zvanične procjene potcijenjene. U Poljskoj je vlada za 2021. prijavila 21.500 tona AMM emisija, dok analiza iz 2024. otkriva da rudnici zatvoreni od 2015. ispuštaju oko 75.000 tona godišnje – više od tri puta više.
Pročitajte još:
- Ugalj i dalje oslonac energetike Srbije – Rudarstvo bilježi rast u 2025.
- IEA: Potražnja za ugljom ostaje na visokom nivou do 2026.
- Svjetska banka odobrila preko 150 miliona KM za energetsku tranziciju u BiH
Kako EU reguliše metan iz napuštenih rudnika
Prošle godine usvojena je EU Uredba o metanu, kojom je ovaj problem postavljen kao jedan od ciljeva, ali do tada je bio uglavnom neregulisan, bez konkretnih odgovornosti. Uredbom je određeno da sve države članice do 5. avgusta 2025. godine objave javni registar zatvorenih i napuštenih podzemnih rudnika uglja u kojima je eksploatacija prestala nakon 3. avgusta 1954. godine. Od 5. maja 2026. godine emisije metana iz ovih rudnika moraće direktno da se mjere, dok će do 5. februara 2027. godine biti potrebno razviti sopstveni plan ublažavanja emisija. Od 1. januara 2030. godine biće zabranjeno ispuštanje i spaljivanje metana iz opreme za njegovo hvatanje.
Tehnologija za praćenje, hvatanje i korištenje AMM-a već postoji. Jedan od načina njegovog korištenja jeste snabdijevanje domaćinstava i industrije. Iako se prilikom sagorijevanja metana oslobađa CO₂, to je bolja opcija od njegovog ispuštanja, jer je metan značajno snažniji gas sa efektom staklene bašte od ugljen-dioksida.
Iako su mogućnosti otvorene, dalji koraci ostaju na političkoj volji.
Energetski portal
Članak Metan iz napuštenih rudnika i dalje je klimatski izazov za Evropu se pojavljuje prvo na Energetski Portal.
Koja je vaša reakcija?
