Mikrobi u akciji: Prirodni borci protiv zagađenja vazduha

Zamislite ovo: bilioni mikroba neprestano rade na tome da uklone otrovne gasove iz vazduha, a da toga nismo ni svjesni.

Naučnici sa Univerziteta Monaš u Melburnu otkrili su da mikrobi koriste enzim nazvan CO dehidrogenaza kako bi trošili ugljen-monoksid (CO) i koristili ga za sopstveni opstanak. Ovaj smrtonosni gas, koji svake godine dospijeva u atmosferu u količini od preko dvije milijarde tona, djelimično se neutralizuje zahvaljujući mikrobima, koji potroše oko 250 miliona tona godišnje. Na taj način, oni ne samo da preživljavaju već i pomažu u smanjenju zagađenja, a time i globalnog zagrijavanja.

„Ovaj enzim koriste bilioni mikroba u zemljištu i vodi. Oni troše ugljen-monoksid za sopstveni opstanak, ali nam u tom procesu nenamjerno pomažu”, objašnjava Ešli Krop, koautorka studije.

Sa druge strane, vodeći autor studije, dr Dejvid Gilet, naglašava da je ovo fantastičan primjer mikrobne genijalnosti – kako je život pronašao način da nešto otrovno pretvori u korisno.

„Ovi mikrobi pomažu u čišćenju naše atmosfere”, kaže dr Gilet. „Njihova aktivnost suprotstavlja se zagađenju vazduha, koje svake godine odnosi milione života, a istovremeno smanjuje globalno zagrijavanje, budući da je ugljen-monoksid indirektno gas staklene bašte.”

Iako je malo vjerovatno da će ovo otkriće biti direktno iskorišćeno za borbu protiv emisija CO, ono produbljuje naše razumijevanje atmosferskih procesa i omogućava nam da bolje predvidimo kako će planeta reagovati na buduće promjene.

Razmišljajući o ovom otkriću, shvatila sam koliko zapravo malo znamo o mikrobima i njihovoj ulozi u našem ekosistemu. Ugljen-monoksid je veoma opasan gas koji nastaje sagorijevanjem fosilnih goriva, šumskim požarima i vulkanskim erupcijama. On je bez boje i mirisa, ali se vezuje za hemoglobin u krvi brže od kiseonika, zbog čega može izazvati ozbiljna trovanja, pa čak i smrt. Međutim, mikrobi su razvili način da ga koriste kao izvor energije, čime pomažu u održavanju hemijske ravnoteže u atmosferi.

Iako nas mikrobi mahom asociraju na nevidljive organizame koji uzrokuju brojne bolesti, oni su zapravo osnova života na Zemlji! Jeste li znali da proizvode polovinu kiseonika koji udišemo? Da, upravo su mikroorganizmi u okeanima, poput cijanobakterija, odgovorni za veliki dio kiseonika na našoj planeti. Osim toga, igraju ključnu ulogu u razgradnji otpada, reciklaži hranljivih materija i čak u procesu fermentacije hrane koju svakodnevno konzumiramo.

Zahvaljujući istraživačima poput onih iz Melburna, počinjemo bolje da razumijemo koliko su mikrobi značajni za našu planetu. Iako ne možemo direktno koristiti njihovu sposobnost razgradnje ugljen-monoksida za rješavanje problema zagađenja, ovo saznanje može pomoći u modeliranju budućih ekoloških strategija. Zamislite svijet u kojem možemo podstaći određene mikrobe da efikasnije uklanjaju zagađivače iz atmosfere!

Milena Maglovski 

Članak Mikrobi u akciji: Prirodni borci protiv zagađenja vazduha se pojavljuje prvo na Energetski Portal.