Do 2050. zagađen vazduh mogao bi povećati broj prijevremenih smrti za 50 odsto

Na ovogodišnji Međunarodni dan čistog vazduha za plavo nebo, Ujedinjene nacije pozivaju vlade, kompanije, civilno društvo i pojedince širom svijeta da se udruže u borbi protiv zagađenja vazduha – najvećeg ekološkog zdravstvenog rizika današnjice.

Zagađenje vazduha je najveći rizik po životnu sredinu u naše vrijeme. Ono takođe pogoršava klimatske promjene, izaziva ekonomske gubitke i smanjuje poljoprivrednu produktivnost. Saradnjom preko granica, sektora i institucija moguće je smanjiti zagađenje zajedničkim ulaganjima vremena, resursa i napora.

Uticaj na zdravlje

Sitne, nevidljive čestice zagađenja prodiru duboko u pluća, krvotok i tijelo. Odgovorne su za trećinu smrti uzrokovanih moždanim udarom, hroničnim respiratornim bolestima i rakom pluća, kao i za četvrtinu smrti od srčanog udara. Ozon pri tlu, koji nastaje interakcijom različitih zagađivača na sunčevoj svjetlosti, uzrokuje astmu i hronične bolesti disajnog sistema.

Pročitajte još:

• Zagađenje vazduha povezano sa povećanim rizikom od demencije, pokazuje analiza 29 miliona ljudi
• Vanredna mjerenja kvaliteta vazduha u Novom Pazaru nakon požara na deponiji Golo Brdo
• Niska izloženost zagađenju vazduha takođe može oštetiti srce, pokazala nova studija

Uticaj na klimu

Kratkotrajni klimatski zagađivači (SLCPs) najviše su povezani s negativnim zdravstvenim efektima i ubrzanim zagrijavanjem planete. U atmosferi opstaju od nekoliko dana do nekoliko decenija, pa njihovo smanjenje donosi gotovo trenutne koristi po zdravlje i klimu.

Prevencija i smanjenje zagađenja

Zagađenje vazduha je najveći ekološki rizik po ljudsko zdravlje i jedan od glavnih uzroka smrti koji se mogu izbjeći. Procjenjuje se da je 2016. godine oko 6,5 miliona ljudi umrlo prerano zbog vanjskog i unutrašnjeg zagađenja vazduha. U zemljama u razvoju ono nesrazmjerno pogađa žene, djecu i starije osobe, posebno u siromašnim zajednicama koje koriste drvo i kerozin za grijanje i kuhanje.

Bez odlučnih mjera, broj prijevremenih smrti od vanjskog zagađenja mogao bi porasti za više od 50 odsto do 2050. godine, predviđa UN.

Članice UN-a prepoznale su potrebu da do 2030. godine značajno smanje broj smrti i bolesti uzrokovanih opasnim hemikalijama, kao i zagađenjem vazduha, vode i tla, kao i da smanje negativnog uticaj gradova na životnu sredinu. Posebna pažnja posvećena je kvalitetu vazduha i upravljanju otpadom.

Energetski portal

Članak Do 2050. zagađen vazduh mogao bi povećati broj prijevremenih smrti za 50 odsto se pojavljuje prvo na Energetski Portal.